نشانه ها و برنامه های ظهور

سپیده دم جمعه

بر اساس نظر مشهور، امام مهدی (عج) ،تنها فرزند امام حسن عسکری (ع) در شب جمعه سال 255ق، در شهر سامرای عراق چشم به جهان گشود. امام مهدی (عج) در حالی دیده به جهان گشود که به دلیل جو ویژه ای که در آن زمانه از سوی حاکمان عباسی ایجاد شده بود، خاندان وحی ناگریز از نهان داشتن ولادت مبارک ایشان بودند. آن امام بزرگوار، درگاه نیایش و دعا و هنگامه راز و نیاز به دنیا آمد، تا روزی جهان را پر از عدالت، معنویت و یاد خدا سازد. جو پرخطر زمانه تولد امام مهدی (عج) باعث شد تا پدر بزرگوارش، سیصد گوسفند به منظور سلامت و امنیت او در راه خدا قربانی کند و این نوزاد مبارک از این جهت، از همه گذشتگان و آیندگان ممتاز گردید. سنت زیبای قربانی برای سلامتی حضرت را، امروزه نیز برخی از شیفتگان امام در روز تولدشان انجام می دهند.

پیش به سوی صبح

ناامیدی از مجامع بین المللی

یکی از نشانه های ظهور، ناامیدی مردم جهان از سازمان ها و مجامع بین المللی است. از روایاتی که درباره علامت های ظهور سخن گفته اند، استفاده می شود روزی که مردم از همه جوامع و مجامع عمومی و جهانی نومید گردند و بی خاصیتی و پوچی این سازمان ها را لمس کنند، زمینه ظهور حضرت بقیة الله (عج) به سرعت فراهم خواهد گردید و آن وقت حضرت خواهد آمد. امروز، هنوز بسیاری از مردم جهان، چشم امید به چنین مجامع و سازمان هایی دوخته اند و در انتظار تصمیم ها و قطع نامه های آنان روزگار می گذرانند.

نشانه های نزدیک ظهور

شیخ مفید (ره) دانشمند بزرگ جهان اسلام، درباره نشانه های نزدیک ظهور حضرت مهدی (عج)، روایات و علامت های بیاری آورده که گوشه ای از آن چنین است: خورشید گرفتگی در نیمه روز ماه رمضان، ویران شدن دیوار مسجد کوفه، خروج شصت پیامبر و دوازده امام دروغین، زلزله ای شدید که انبوهی از انسان ها را در زمین فر می برد، ترس و ناامنی فراگیر در عراق و به ویژه بغداد، مرگ های سریع و دردناک، خسارت های کشاورزی، برداشت کم محصولات کشاورزی، تسلط کشورهای عقب مانده بر کشورهای زورمند و سرمایه دار و در پایان نشانه ها، 24 روز رگبار باران به صورت پیاپی که زمین را زنده کرده و برکاتش را آشکار خواهد کرد.

نشانه های غیر حتمی سال ظهور

تعدادی از نشانه هایی که احتمال دارد در سال ظهور اتفاق افتد، عبارت است از: پدیدار شدن پرچم هاشمی توسط مردی از بنی هاشم که از خراسان حرکت خود را آغاز می کند، این مرد، «سید حسنی» یا همان «نفس زکیه» است؛ گرفتن خورشید در اواخر ماه قمری و گرفتن ماه در نیمه ماه قمری که از نظر کیهان شناسی، پدیده ای بی سابقه خواهد بود؛ بارش بسیار باران؛ نابودی شمار زیادی از مردم به وسیله گرسنگی، قحطی بیماری و کشتارها و نیز نشانه های پراکنده دیگر.

پنج نشانه قطعی

امام صادق (ع)، پنج نشانه را برای سال ظهور حضرت مهدی (عج) نقل می کند که افزون بر حتمی بودن آن، زمان برخی از آنها اندکی پیش از زمان ظهور، تعدادی نیز چند ماه پس از آمدن آن گرامی و مواردی هم اندکی پیش از قیام نجات بخش و جهانی حضرت، پدیدار خواند گشت. آن نشانه ها عبارتند از: قیام مردی از یمن، جنبش فاسد سفیانی، ندای روح بخش آسمانی که به منزله اعلامیه جهانی خواهد بود، فرورفتن زمین و کشته شدن سید حسنی (نفس زکیه).

قیام مرد یمنی

درباره قیام مردی که از یمن برخاسته و همپان را به سوی امام مهدی (عج) دعوت می کند، جملاتی از امام باقر (ع) ذکر شده است. آن حضرت فرمود: در آستانه ظهور مهدی (عج)، هیچ پرچمی هدایت یافته تر از پرچم مرد یمنی نخواهد بود. او مردم را به سوی امام مهدی (عج) دعوت می کند. هنگام قیام این مرد، به پا خیزید. هر کس از پیوستن به جنبش او سر باز زند، اهل آتش خواهد بود؛ چرا که او به حق فرا می خواند و به راه مستقیم و بی انحراف دعوت می کند.

سفیانی کیست؟

قبل از قیام امام زمان (عج)، مردی از نسل ابوسفیان ، در منطقه شام (سوریه) خروج می کند و با تظاهر به دینداری، گروه زیادی از مسلمانان را فریب داده و به گرد خود جمع می کند و بخش گسترده ای از سرزمین های اسلامی را به تصرف خویش در می آورد. او در کوفه و نجف، به قبل عام شیعیان پرداخته و برای کشتن ویافتن آنها جایزه تعیین می کند. سفیانی وقتی از ظهور مهدی (عج) با خبر می گردد، باسپاهی عظیم به جنگ حضرت می رود و در منطقه «بیداء»، بین مکه و مدینه، با سپاه امام روبه رو شده و به امر خدا همه لشکریان وی غیر از چند نفر، هلاک می شوند. به نظر می رسد سفیانی شخص مشخصی نباشد، بلکه او فردی با ویژگی های ابوسفیان و سمبل پلیدی، شرک، سرمایه داری طاغوتی و ضد عدالت خواهی است که در آستانه ظهور، به طرفداری از باطل خروج می کند و مسلمانان را به انحراف می کشاند. مؤید این دیدگاه، روایتی از امام سجاد (ع) است که فرمود: ظهور قائم از سوی خداوند قطعی و خروج سفیانی نیز از جانب خداوند حتمی است. در برابر هر قیام کننده و مصلحی، یک سفیانی وجود دارد. از این روایت استفاده می شود که در برابر قیام اصلاحی امام زمان (عج) نیز، گروهی با ویژگی های ابوسفیان صف آرایی کرده و مانع تراشی می کنند.

کشته شدن سید حسنی

یکی از نشانه های حتمی سال ظهور، کشته شدن مردی خراسانی است که به «سید حسنی» یا «نفس زکیه» شهرت دارد. امام مهدی (عج) ،وی را به سوی مردم مکه می فرستد تا پیام رسان او باشد و آنان را به یاری آن حضرت فرا خواند. سید حسنی، با شورش عده ای از مکیان بر ضد خود مواجه می شود و آنان، این سید بزرگوار را در میان رکن و مقام، سر می برند و پس از آن، خشم خدا برایشان فرو می بارد. جریان شهادت سید حسنی، پانزده روز قبل از قیام امام مهدی (عج) است و از این رو او را «نفس زکیه» گفته اند که بدون هیچ گناهی و تنها به خاطر رساندن پیام شفاهی امام مهدی (عج) به مردم مکه، به دست بدسیرتان کشته می شود.

برنامه های پس از ظهور

اقدامات امام زمان (عج) در مکه

پس از بیعت مردم با امام مهدی (عج) در مکه و فروپاشی نظام حاکم آن، حضرت قدرت را به دست گرفته و بر تشکیلات و مراکز اداره جامعه مسلط می شود. آن اصلاح گر بزرگ، افزون بر تأمین زندگی مادی و معنوی جامعه، با برنامه ریزی بی نظیر، به اقدامات و کارهای بی سابقه ای چون بازگرداندن مسجدالحرام به حدود اصلی اش، بازگرداندن مقام ابراهیم به جایگاه اصلی خود و جلوگیری از طواف مستحبی که مانع از طواف واجب می گردد، دست می زند.

زندگی معنوی در عصر ظهور

یکی از برکات ظهور امام مهدی (عج)، ایجاد فضای معنوی و فراهم سازی زمینه تعالی و تکامل انسان هاست. با ظهور منجی و زنده شدن دین خدا و اجرای احکام الهی در جامعه، راه به سرعت برای همه انسان ها باز می شود تا در جامعه ای پیشرفته و به دور از موانع رشد، خود را به هدف خلقت و کمال انسانی برسانند و از محدودیت های زندگی حیوانی و شهوت پرستی، به فضای بی نهایت شیرین زندگی انسانی گام نهند.

پیشرفت های علمی و صنعتی

حکومت امام مهدی (عج) از متن دینی سرچشمه می گیرد که پیروانش را به پیشرفت و ترقی فرا میخواند. حکومت مهدوی (عج)، نوید تمام پیشرفت هایی است که در خدمت انسان ها، عدالت ، امنیت و آسایش مردم به کار رود. یکی از جنبه های زیبای حکومت امام زمان (عج)، پیشرفت برق آسای دانش هاست. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است :« دانش 27 حرف و شعبه است. تمام آنچه پیامبرانالهی برای مردم آوردند، دو حرف بیش نبود و مردم تاکنون جز آن دو حرف را نشناخته اند، اما هنگامی که قائم ما قیام کند، 25 حرف دیگر آن را آشکار می سازد و در میان مردم منتشر می سازد».

فرهنگ در عصر ظهور

در عصر درخشان امام مهدی (عج)، حیات فرهنگی به گونه ای شکوفا و بارور می شود که در سراسر تاریخ نمونه ای نخواهد داشت. دانش، فرهنگ، معنویت و به ویژه علوم دینی، احکام و مقررات انسان ساز اسلام، در سراسر گیتی گسترش می یابد و چرخ های فرهنگ و آگاهی، با سرعت وصف ناپذیری به حرکت می افتد. دانش های سودمند، در هر خانه ای گسترش می یابد و حلقه های درس و گفت و گو های علمی، برای زن و مرد، در کران تا کران جامعه بزرگ بشری برقرار می شود.

تربیت در حکومت مهدوی (عج)

امام مهدی (عج) در راستای تحقق جامعه جهانی اسلام، با بهره گیری از وسایل و عوامل تربیتی و آموزش های تربیتی صحیح و سازنده، به پرورش نیروهایی اصیل و ارزشی اقدام خواهد کرد. از این رو، مدارس و آموزشگاه ها را با فرهنگ و تعالیم اسلامی اداره خواهد کرد و تعلیم و تربیت در همه مقاطع باقر (ع)، یک زن می تواند در حالی که جواهرات خویش را به طور آشکار بر سر و سینه دارد، در کمال امنیت و آزادی، راه میان عراق و شام را بپیماید و پای خویش را جز بر سبزه زارها و بوستان های خرم و آباد ننهد؛ نه درنده ای آزارش می رساند و نه ناامنی و خطری او را تهدید خواهد کرد.

زندگی اقتصادی

از شمار اصلاحات گسترده و طرح های بزرگی که امام مهدی (عج) به آن دست خواهد زد، مسئله حل مشکلات اقتصادی در خانواده بزرگ بشری است و این کار، با بهره گیری از مقررات عادلانه و اجرای درست دستورات اقتصاد اسلامی خواهد بود. آن حضرت با برنامه هایی چون آزاد دانستن بهره وری شایسته از موهبت های خدادادی مثل دریاها، اعطای آزادی های گوناگون در امور اقتصادی، اجتماعی، فکری، صنعتی و بر اساس عدالت اسلامی و میدان دادن به دست ها، مغزها و اندیشه های توانا، سازنده و مبتکر، به رفع مشکلات اقتصادی خواهد کوشید. ایشان هم چنین اجازه بهره برداری مردم از زمین ها، گنجینه ها، معدن ها و مزرعه های حاصل خیز را به مردم خواهد داد.

تحقق عدالت اجتماعی در بعد اقتصادی

یکی از آثار ظهور و تشکیل حکومت امام مهدی (عج)، تحقق عدالت اجتماعی است. درباره چگونگی تحقق آن، در روایات تعبیرات گوناگونی به چشم می خورد. در بعد عدالت اقتصادی، آن حضرت سرمایه ها و اموال را چنان تقسیم می کند که همه مردم از زندگی لازم و ضرورت های زندگی برخوردار می گردند. هم چنین، مردم آن چنان تربیت می شوند که یک روح بی نیازی و کفایت بر همه آنان حاکم خواهد بود. در پرتو این روحیه است که اموال زیادی نزد امام می آورند و ایشان می فرماید: هرکس نیازمند است، بردارد و پاسخ می شنود که: ما به مقدار کافی داریم و این چنین، با اصلاح روحیات منفی چون حرص و طمع، عدالت اقتصادی جلوه گر می شود.

کشاورزی برتر

با ظهور امام زمان (عج) و تشکیل حکومت از سوی ایشان، نظام کشاورزی به طور کامل دگرگون می شود و به بهترین و زیباترین شکل، محتوا و برنامه شکوفا می گردد. برای مثال، به نمونه هایی از اصلاحات در کشاورزی اشاره می شود. امام باقر (ع) فرمود: «آن اصلاحگر بزرگ، دستور می دهد که از کربلا و از پشت زیارتگاه امام حسین (ع) نهر بزرگی حفر کنند و به وسیله آن، آب را به کوفه و اطراف می رساند و این نهر تا نجف ادامه می یابد و با استفاده از قدرت و نیروی برخاسته از این آب خروشان، انواع دستگاه ها را به کار می اندازد».

هدیه های آسمانی

یکی از برکات عصر ظهور که تأثیر بسزایی در کشاورزی می گذارد، افزایش بارندگی هاست. پیامبر گرامی اسلام (ص) با اشاره به این مطلب می فرماید:« در آخرالزمان در میان امتم، مهدی، آن نجات بخش ملت ها قیام می کند خداوند، تمام قلمرو حکومت جهانی او را به وسیله باران سیراب می کند و زمین، گیاه و روییدنی های خویش را می رویاند. آن گرامی، اموال عمومی را به شیوه ای عادلانه به مردم می بخشد و به دامداری و دامپروری و رونق اقتصادی اهمیت می دهد و امت را تکریم کرده و بزرگی می بخشد». هم چنین در پرتو روایات در می یابیم که پس از ظهور حضرت مهدی (عج)، تمامی صحراها، دشت ها و زمین های خشک و سوزان، در اندک مدتی به مزرعه های سرسبز تبدیل شده و به دلیل باران های پیاپی و مفید حفر نهرهای پرآب، جای جای زمین، طراوت و نشاط بهاری به خود می گیرد.

حل مشکل مسکن

به گزارش تاریخ، به برکت حکومت امیرمؤمنان حضرت علی (ع) و تدابیر و طرح های حضرت، هر شخصی برای خود خانه ای مستقل داشت و مشکل مسکن به طور کلی حل شد. این تجربه، یک بار دیگر در عصر ظهور تکرار خواهد شد. در حکومت امام زمان (عج) مردم، زمین های بایر را آباد ساخته و در آن، خانه های زیبا و باغ های پرطراوت خواهند ساخت. یک نمونه از آن، خبری است که درباره گسترش و توسعه خانه های کوفه و وصل شدن آن به خانه های کربلا از معصوم (ع) بیان شده است.

ابراهیم اخوی

منابع